Trường đại học hay trường nghề là lựa chọn tốt nhất?
Thế nhưng, tình trạng thất nghiệp của các “cử nhân” hay thậm chí là thạc sĩ vẫn đang diễn ra hằng ngày với tỉ lệ ngày một tăng cao. Thực trạng này đã làm dấy lên nhiều thắc mắc trong cộng đồng. Liệu tấm bằng đại học còn có đủ “uy quyền” và lợi thế cho con người khi xin việc làm nữa hay không? Thế nên một bộ phận không nhỏ những người trẻ tuổi hiện nay thay vì tìm trường đại học để tiếp tục con đường học vấn thì họ đã bắt đầu chuyển hướng sang các trường nghề.
Vậy, chọn trường đại học hay trường nghề, nên học trường nào mới là quyết định sáng suốt cho bản thân? Bài viết này sẽ đưa ra cái nhìn tổng quát cho bạn đọc về sự so sánh lợi ích giữa việc học đại học với việc học trường nghề.
Tuyển sinh các cấp, đặc biệt là tuyển sinh đại học từ xưa đến nay vẫn luôn nằm ở vị trí cao trong bảng xếp hạng những vấn đề được quan tâm nhất của xã hội. Ngày nay, khi nhu cầu của thị trường lao động đã giảm bớt chú trọng vào bằng cấp và bắt đầu tăng yếu tố kĩ năng chuyên môn thì lợi ích của việc học đại học có còn được như xưa? Bên cạnh đó, trường nghề đang dành được nhiều sự lựa chọn hơn từ các bạn trẻ, vậy lựa chọn học nghề sẽ giúp các bạn trẻ có được những ưu điểm nào hơn?
1. Lợi ích của việc học đại học:
Nền tảng kiến thức ở bậc đại học thường mang hơi hướng lý thuyết nhiều hơn
– Nền tảng kiến thức: thông thường các chương trình học đại học sẽ kéo dài trong khoảng thời gian 6 năm đối với ngành y và 4 đến 5 năm với các ngành còn lại. Không nhắc đến ngành y, ở những ngành học khác, trong suốt 4 năm này, các bạn sinh viên sẽ được tiếp thu những kiến thức từ các môn đại cương đến các môn chuyên ngành. Kiến thức sẽ được cung cấp theo hệ thống kiến thức từ vi mô đến vĩ mô, từ lý thuyết đến thực tiễn. Nếu các bạn sinh viên chọn ngành học phù hợp với năng lực và đam mê của bản thân thì chắc chắn rằng, sau 4 năm học đại học, các bạn sẽ xây dựng được một nền tảng kiến thức vững chắc cho mình.
Tuy nhiên, những kiến thức ở chương trình đại học đa phần là kiến thức hàn lâm, chính điều này đã làm cho một số bạn sinh viên khó có thể tiếp thu được hết các bài học ở trường. Đây cũng được xem là một trong những trở ngại thực tế hiện nay.
Tỉ lệ sinh viên tốt nghiệp đại học thất nghiệp đang tăng cao
– Cơ hội việc làm: sinh viên đại học sau khi tốt nghiệp sẽ nhận được tấm bằng cử nhân hoặc kỹ sư đại học phụ thuộc vào ngành học. Nhìn chung, yêu cầu tuyển dụng của các công ty, doanh nghiệp lớn ở các vị trí ứng tuyển cao đều cần có bằng đại học. Khi chọn lĩnh vực ngành nghề học, các bạn sinh viên thường hay quan tâm đến mức độ “hot” của nghề nghiệp mình chọn trên thị trường hiện nay và cả vấn đề học trường đại học nào dễ xin việc. Chính vì thế, đa phần sinh viên và phụ huynh đều tin rằng cơ hội việc làm sau khi nhận được tấm bằng đại học từ các trường thuộc hàng top là khá cao.
Mặt khác, hiện nay yêu cầu tuyển dụng của các doanh nghiệp, công ty đã bắt đầu linh hoạt hơn. Đơn cử ở những công ty có vốn đầu tư nước ngoài, nhà tuyển dụng thường chú trọng kinh nghiệm, thâm niên làm việc cũng như kỹ năng, tay nghề về mặt chuyên môn có thành thạo hay không để tuyển nhân sự mà không đặt nặng yêu cầu về bằng cấp như lúc trước. Đây cũng là một thách thức lớn với các bạn sinh viên học đại học, bởi nếu không linh động tìm kiếm việc làm đúng chuyên ngành để lấy kinh nghiệm khi còn ngồi trên giảng đường thì sau khi tốt nghiệp, tất cả những gì các bạn có chỉ là tấm bằng đại học và phần lớn kiến thức về mặt lý thuyết mà thôi.
Mức lương được quyết định bởi năng lực làm việc chứ không phải bằng cấp.
– Mức lương thu nhập: như một điều hiển nhiên trong cuộc sống, mức lương bổng của các bạn có bằng cấp cao luôn nhiều hơn mức lương của các bằng cấp có trình độ thấp hơn. Khi bạn làm việc ở các công ty lớn, với kết quả của tấm bằng tốt nghiệp đại học ấn tượng, các bạn hoàn toàn có thể nhận được mức lương mơ ước và hàng tá các lương thưởng, hoa hồng hay các phúc lợi khác cho nhân viên.
Nhưng, điều này không hẳn là tuyệt đối. Vẫn có nhiều trường hợp, bằng cấp của nhân viên không thuộc hàng top, xuất sắc hay thậm chí không phải bằng đại học nhưng kỹ năng, kiến thức chuyên môn rất vững thì vẫn có thể dễ dàng được trả công xứng đáng cho những cống hiến của bản thân vào công ty nơi họ làm việc.
– Ngoài các lợi ích trên, còn có một số lợi ích khác điển hình là môi trường học năng động làm tăng khả năng phát huy, sáng tạo cho sinh viên. Đặc biệt, giúp các bạn sinh viên rèn luyện kĩ năng tự học – kĩ năng học hỏi kiến thức quan trong cần phải có. Giúp tăng cường, mở rộng các mối quan hệ xung quanh và tạo cơ hội cho các bạn sinh viên được tham gia vào các hoạt động tình nguyện, các công tác xã hội giúp ích cho xã hội.
Bên cạnh việc chọn trường đại học, xu hướng của các bạn trẻ đang dần chuyển hướng sang chọn trường nghề. Bởi theo số liệu thống kê của Sở Lao động – Thương binh và Xã hội đã công bố, đối với hệ thống giáo dục nghề nghiệp, tỉ lệ có việc làm của sinh viên sau khi tốt nghiệp đạt trên 70%. Nhìn vào tỉ lệ có việc làm cao sau khi tốt nghiệp, các bậc phụ huynh cũng như học sinh đã bắt đầu nhận thức được sự quan trọng của việc chọn trường chọn ngành. Kiến thức thực tiễn cũng như kỹ năng chuyên môn giờ đây đã có vai trò quan trọng hơn, đã trở thành yếu tố góp phần đảm bảo khả năng có việc làm cho sinh viên. Vậy học nghề có được những ưu điểm gì hơn so với học đại học?
2. Những ưu điểm khi học trường nghề:
Có cơ hội trau dồi kỹ năng nghề nghiệp, nâng cao chuyên môn ứng dụng thực tiễn
– Nền tảng kiến thức: đối với các chương trình học nghề từ bậc trung cấp đến cao đẳng hay các trung tâm đào tạo nghề khác, ưu điểm đầu tiên người học nhận được đó chính là sự thành thạo trong kỹ năng chuyên môn. Với chương trình dạy học trọng tâm nằm ở thực hành, sinh viên được dễ dàng tiếp xúc với các máy móc, thiết bị công nghệ, kỹ thuật hiện đại. Trau dồi và nâng cao khả năng thực hành kiến thức chuyên môn, nâng cao tay nghề cho người học.
Ưu điểm tiếp theo là thời gian đào tạo ngắn, thường từ 3 tháng đến 3 năm tùy vào trường học và ngành nghề. Sau khi tốt nghiệp, sinh viên ra trường đã có thể xin được việc làm ngay lập tức với những kiến thức thực tiễn được đào tạo từ trường.
Học nghề giúp người học tiết kiệm thời gian
Như vậy, điểm nổi bật hơn so với chương trình đào tạo đại học là quá trình học được rút ngắn và kinh nghiệm thực tiễn được nâng cao. Kỹ năng và tay nghề được rèn luyện nhiều hơn, kiến thức không còn là kiến thức hàn lâm nữa. Ngoài ra, các trường đào tạo nghề nay cũng đã có những chính sách kết nối tuyển sinh đào tạo với các doanh nghiệp, công ty. Điều này góp phần tăng tính thực tiễn, cập nhật nhanh chóng nhu cầu của xã hội, từ đó giúp cho chương trình học tập của sinh viên được sát với thực tế hơn. Đây là lợi ích để dẫn đến ưu điểm tiếp theo là cơ hội việc làm cho sinh viên học trường nghề.
– Cơ hội việc làm: Nhờ có sự kết nối đào tạo với các doanh nghiệp mà kiến thức sinh viên nhận được khi học trường nghề vô cùng thực tiễn, phù hợp với nhu cầu của thị trường lao động ngày nay. Do đó, cơ hội việc làm của các bạn trẻ này rất cao. Vì hiện tại, các công ty, doanh nghiệp hay xí nghiệp đã bắt đầu đòi hỏi kỹ năng chuyên môn nhiều hơn là bằng cấp. Kinh nghiệm làm việc, tay nghề chuyên môn cao chính là những điểm sáng trong hồ sơ xin việc của người học trường nghề.
Học trường nghề vẫn nhận lương cao
Nhờ vào cách tư vấn tuyển sinh hiệu quả nên các trường đào tạo nghề hiện nay đã dần khẳng định được sức hút của họ. Phụ huynh cũng như học sinh đã bắt đầu quan tâm đến chương trình và chất lượng học tập hơn. Bên cạnh đó, yếu tố việc làm sau khi ra trường vẫn luôn được đề cao. Vì thế, các trường đào tạo nghề đã dần nằm trong danh sách lựa chọn ưu tiên của người học sau khi tốt nghiệp trung học phổ thông. Bên cạnh đó, hầu như các trường đào tạo nghề đều có cam kết sinh viên có việc làm ngay sau khi ra trường. Việc làm này của các nhà đào tạo đã ghi điểm cao trong mắt phụ huynh và học sinh.
– Mức lương thu nhập: đây chính là một trong những băn khoăn của phụ huynh và học sinh khi chọn vào trường nghề. Vì những suy nghĩ cố hữu rằng bằng cấp cao tất nhiên sẽ được hưởng lương cao và bằng cấp thấp thì lương ít hơn. Nhưng thực tế ngày nay, các công ty nhìn nhận vào khả năng làm việc, tay nghề chuyên môn của nhân viên để trả lương. Nếu bạn là người có bẳng cấp cao nhưng kỹ năng nghề nghiệp không có, không thể thành thạo trong việc áp dụng lý thuyết vào thực tiễn thì đương nhiên bạn vẫn phải chấp nhận xếp sau những người có tay nghề, kỹ năng chuyên môn vững chắc mà không có bằng cấp cao.
Vì thế, phụ huynh và học sinh nên yên tâm về vấn đề lương bổng. Nhiều bạn sinh viên sau khi tốt nghiệp đã có thể đi làm được ngay và hưởng mức lương xứng đáng với trình độ của họ. Việc trả lương hay các phúc lợi cho nhân viên đã không còn dựa trên bằng cấp giấy tờ nữa mà dựa trên khả năng, kiến thức thực sự của nhân viên ở mức nào.
– Các ưu điểm khác khi học ở trường nghề vẫn giống như khi học đại học. Sinh viên vẫn có cơ hội được học tập và làm việc trong môi trường năng động. Giao lưu, mở rộng mối quan hệ với bạn bè. Thoải mái tham gia các hoạt thiện nguyện hay công tác xã hội giúp ích cho cộng đồng. Mài giũa khả năng tự học là điều hiển nhiên vì ở bất kì môi trường học nào cũng yêu cầu người học có khả năng tự học. Hơn hết đó chính là thời gian học ngắn hơn chương trình học đại học giúp sinh viên tiết kiệm được thời gian cho bản thân. Các trường nghề cũng đang tích cực tìm thí sinh cho khóa học với nhiều chương trình học hấp dẫn cho sinh viên.
Sinh viên trường nghề có thể dễ dàng học liên thông lên Cao đẳng, Đại học
Một vấn đề cũng được khá nhiều bạn trẻ cũng như phụ huynh học sinh lo lắng khi chọn học trường nghề đó chính là bằng cấp. Nhiều người lo ngại việc bằng cấp ở trình độ thấp thì không được công nhận. Thật ra, việc rèn luyện kĩ năng tay nghề mới thực sự là điều quan trọng nhất trong môi trường việc làm hiện nay, điều này không phụ thuộc bạn học trường nào cả. Tuy nhiên, nếu muốn nâng cao trình độ, sinh viên hoàn toàn có thể dễ dàng đăng kí học liên thông lên bậc cao đẳng hoặc đại học. Không nhất thiết phải dành toàn bộ thời gian để đi học liên thông, người học có thể đăng kí chương trình vừa học vừa làm hoặc các lớp học vào các ngày cuối tuần thông qua các thông tin từ dịch vụ quảng bá đăng tuyển.
Thêm vào đó, việc nâng cao kiến thức lẫn chuyên môn và ngoài chuyên môn luôn là một điều cần thiết đối với sinh viên bất kể sinh viên thuộc trường đại học hay trường nghề. Hiện nay, các trung tâm đào tạo đã mở rất nhiều các khóa học ngắn hạn đáp ứng nhu cầu về thời gian nhưng vẫn đảm bảo đủ lượng kiến thức cho người học. Người học có cơ hội thuận tiện hơn trong việc tìm kiếm thông tin trên mạng Internet về các chương trình, khóa học ngắn hạn cũng như khóa học ưu đãi giảm giá.
Tóm lại, việc chọn trường đại học hay trường đào tạo nghề phải được cân nhắc thật kĩ dựa vào khả năng, sở thích và đam mê của người học. Hãy cân nhắc các gợi ý chọn trường đại học để chắc chắn rằng các bạn chọn ngành nghề đúng với đam mê và phải tương ứng với khả năng của bản thân. Còn không, đừng ngần ngại, cứ chọn học trường nghề vì những ưu điểm đã nêu như trên. Đừng vì sợ sệt chuyện giá trị bằng cấp mà cố gắng đeo đuổi những gì quá tầm với của bản thân mình. Hi vọng các bạn đọc giả có thể tìm được cho mình sự lựa chọn tốt nhất khi tham khảo bài viết này.